Phong tục cúng cô hồn 3 miền có những nét đặc trưng riêng biệt, tạo nên sự đa dạng và phong phú trong văn hóa tâm linh của người Việt. Mời các bạn cùng chuyên mục Phong tục tìm hiểu qua bài viết dưới đây
Cúng cô hồn là gì?
Cúng cô hồn, hay còn gọi là lễ Vu Lan, là một nghi thức tâm linh truyền thống của người Việt Nam diễn ra vào tháng 7 âm lịch, thường bắt đầu từ ngày 2/7 đến 30/7. Đây là dịp để con người thể hiện lòng nhân ái, sự bao dung và mong muốn cầu siêu cho những vong linh lang thang, vất vưởng, không nơi nương tựa.
Lễ cúng cô hồn thường được tổ chức tại nhà, chùa chiền hoặc nơi công cộng. Mâm cúng thường bao gồm các món ăn chay hoặc mặn, trái cây, nhang đèn, vàng bạc, quần áo giấy… Sau khi thắp hương và cầu nguyện, gia chủ sẽ hóa vàng bạc và rải muối gạo xung quanh để tiễn vong hồn. Vậy phong tục cúng cô hồn 3 miền như thế nào?
Nguồn gốc và ý nghĩa của phong tục cúng cô hồn 3 miền
Nguồn gốc
Theo Phật giáo, vào ngày rằm tháng 7, Diêm Vương mở cửa ngục giới, cho phép các vong linh được trở về dương gian. Lễ cúng cô hồn là dịp để chúng ta thể hiện lòng hiếu thảo, tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên đã khuất và giúp đỡ những vong linh lang thang, vất vưởng.
Ý nghĩa:
- Thể hiện lòng nhân ái: Lễ cúng cô hồn thể hiện lòng nhân ái, sự bao dung của con người đối với những vong linh lang thang, vất vưởng.
- Cầu siêu cho vong linh: Lễ cúng cô hồn giúp cầu siêu cho các vong linh được siêu thoát, sớm về nương tựa Phật pháp.
- Tưởng nhớ ông bà tổ tiên: Lễ cúng cô hồn cũng là dịp để con cháu tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên đã khuất, thể hiện lòng hiếu thảo và biết ơn.
Phong tục cúng cô hồn 3 miền đặc trưng độc đáo
Miền Bắc
- Thời điểm cúng: Thường diễn ra vào ngày rằm tháng 7 hoặc trong khoảng từ 15/7 đến 29/7.
- Lễ vật: Gồm 12 chén cháo loãng, 12 nắm cơm vắt, 12 chiếc bánh kẹo, 12 bông hoa sen, 12 quả ớt, 12 chiếc lá trầu, 1 bộ quần áo giấy, tiền vàng bạc, nhang đèn, rượu trắng…
- Cách cúng: Mâm cúng được đặt ở trước cửa nhà, ngã ba đường hoặc nơi công cộng. Sau khi thắp hương, cầu nguyện, gia chủ sẽ hóa vàng bạc và rải muối gạo xung quanh để tiễn vong hồn.
Phong tục cúng cô hồn 3 miền ở Miền Trung
- Thời điểm cúng: Tương tự như miền Bắc.
- Lễ vật: Gồm 1 mâm cỗ mặn hoặc chay với các món như gà luộc, xôi gấc, canh măng, bánh kẹo, trái cây…
- Ngoài ra còn có thêm các vật phẩm đặc trưng như trầu cau, thẻ hương, tiền lẻ…
- Cách cúng: Mâm cúng được đặt ở trước nhà hoặc sân nhà. Sau khi cúng, gia chủ sẽ đốt vàng bạc và thả trôi một chiếc thuyền giấy trên sông hoặc biển để tiễn vong hồn.
Miền Nam
- Thời điểm cúng: Thường diễn ra vào ngày 2/7 và 15/7 âm lịch.
- Lễ vật: Mâm cúng ở miền Nam thường cầu kỳ và phong phú hơn cả hai miền kia. Gồm 1 mâm cỗ mặn hoặc chay với đầy đủ các món ăn như gà luộc, heo quay, tôm rang, canh chua, trái cây… Ngoài ra còn có thêm các món đặc trưng như bánh tét, bún chả, chuối chín, dừa tươi…
- Cách cúng: Phong tục cúng cô hồn ở 3 miền đặc biệt là ở miền nam thì cũng giống như 2 miền trên là: Mâm cúng được đặt ở trước nhà hoặc sân nhà. Sau khi cúng, gia chủ sẽ đốt vàng bạc và thả hoa đăng trên sông hoặc kênh rạch để tiễn vong hồn.
Lưu ý:
Xem thêm: Tục nhuộm răng đen của người Việt: Nét đẹp văn hóa đã mất
Xem thêm: Phong tục tập quán của dân tộc Thái mang giá trị truyền thống lâu đời
- Nên cúng cô hồn vào buổi tối, sau khi mặt trời lặn.
- Khi cúng nên mặc trang phục chỉnh tề, trang nghiêm.
- Không nên cúng quá nhiều đồ cúng, tránh lãng phí.
- Nên giữ gìn vệ sinh sau khi cúng.
Hy vọng với những chia sẻ của chúng tôi về Phong tục cúng cô hồn 3 miền sẽ mang đến cho bạn đọc những thông tin hữu ích nhất